Meyve üreticilerimiz için en büyük risk ilkbahar geç donları olup ilimizde 11-12-13 Nisan 2025 tarihlerinde orta şiddette ve şiddetli don olayı beklenmektedir.
Meyve üreticilerimizin don zararından fazla etkilenmemeleri için yararlanabilecekleri farlı yöntemler bulunmaktadır.
📌Su Uygulaması (Spring) : Don olayını önlemede en etkin yöntemlerden biri olan bu yöntemde buz yükünü taşıyabilecek bitki üzerine üstten spring veya yağmurlama uygulaması yapılmasıdır. Bu yöntemde bitki su soğuduğu veya donduğu zaman radyasyonla kaybolan ısıyı kazandırmak için eritme ısısını ortama verir. Eğer yaprak veya tomurcuk ince bir su filmi ile kaplanırsa, suyun donmasıyla ısı açığa çıkacak ve bitki sıcaklığının 0 santigrat derecenin altına düşmesi engellenecektir. Bu su filminin olabildiğince sürekliliği sağlanarak buz tabakası oluşması ile ortam sıcaklığı donma noktasının altına düşmesine rağmen bitki sıcaklığı donma noktasının altına düşmeyeceğinden üşüme olmayacaktır. Yağmurlama veya spring işlemi hava sıcaklığının 0 santigrat derecenin üzerine çıkıncaya kadar devam ettirilmelidir.
📌Don Pervanesi Uygulaması : Isı transferinin yoğun olduğu gecelerde hava yüzeye yakın bir yerde soğuk bir tabaka meydana getirir, yerden yukarı çıkıldıkça ise hava normalin aksine ısınır. Bu sebeple üst seviyelerdeki sıcak hava ile zemine yerleşen soğuk hava tabakası don pervaneleri veya fanlar ile karıştırılarak don zararı azaltılacaktır.
📌Dumanlama Makinesi veya ateş yakma suretiyle hava ve bitkinin ısıtılması: Zirai don esnasında rüzgar olmadığından dumanlama makinesi kullanarak oluşturulan yapay duman bulutları ile bitki üzerine soğuk havanın teması engellenebilir. Açık ve soğuk havalarda radyasyon yoluyla yeryüzünden atmosfere giden ısı kaybı çok fazla olmaktadır ve bitkiler don olayına maruz kalmaktadırlar. Isı kaybının en aza indirilmesi için uygun ısıtma ekipmanları kullanmak veya küçük ateşler yakmak gerekmektedir. Bu yöntemle arazilerde veya meyve bahçelerindeki sıcaklıklar belirli ürünler için kritik sıcaklık değerinin üzerinde tutulabilir.